Θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις - Άλλαξε στάση η Σόφια: "Θα κάνουμε τον αγωγό κι ας λέτε ότι θέλετε"!

---

Μετωπική σύγκρουση έχουμε πλέον μεταξύ της Βουλγαρίας και της ΕΕ για το θέμα του South Stream, με όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά - ακόμα και ουσιαστικής αποαστασιοποίησης της Βουλγαρίας από την ΕΕ χωρίς να αποκλείεται ακόμα και αποχώρησής της από την ΕΕ.
Πριν λίγο αποκαλύφθηκε επιστολή της βουλγαρικής κυβέρνησης Ορεσάρσκι - η οποία τελεί υπό παραίτηση εν όψει τον εκλογών του ερχόμενου Σεπτεμβρίου - προς την ΕΕ, ως απάντηση στην απαίτηση της Ένωσης να σταματήσει άμεσα η κατασκευή του South Stream λόγω παραβιάσεων της κοινοτικής νομοθεσίας...

Εκτός σχεδίου αγωγών η Ελλάδα

Οι τίτλοι τέλους και για το δεύτερο φιλόδοξο ενεργειακό σχέδιο της Ελλάδας, την διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου South Stream που προβλεπόταν να καταστήσει τη χώρα σημαντικό κόμβο διέλευσης προς την Ιταλία και την Ευρώπη, φαίνεται πως πέφτουν οριστικά.

Μετά την ψυχρολουσία για τον αγωγό Μπουργκάς Αλεξανδρούπολης, όπου η Βουλγαρία παραιτήθηκε ουσιαστικά από την κατασκευή του, ήρθε και το δεύτερο χτύπημα στα φιλόδοξα σχέδια για την ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας.
Σε συνάντησή τους στη Μόσχα, ο επικεφαλής της ρωσικής Γκαζμπρομ Αλεξέι Μίλερ, με τον Ρουμάνο υπουργό Οικονομίας, Εμπορίου και Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος Αντριάν Βιντεάνου και τον πρέσβη της Ρουμανίας Κονσταντίν Γκριγκόριεφ, επι της ουσίας συμφώνησαν ο αγωγός να διέλεθει από το έδαφος της Ρουμανίας και όχι από τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, καθώς έκριναν πως πρόθεση της ηγεσίας του μέχρι πρότινος τρίτου εταίρου στο επιχείρημα, είναι να το εγκαταλείψει οριστικά, στρέφοντας το ενδιαφέρον στον αμερικανικό αγωγό Nabucco.
Μάλιστα, Ρουμάνοι και Ρώσοι φέρεται να συμφώνησαν και στην κατασκευή δεξαμενών για την αποθήκευσή του, ενώ ανανέωσαν το ραντεβού για τη συνέχιση των συζητήσεων και πιθανόν και για τις τελικές αποφάσεις, για τις αρχές του Φθινοπώρου, όταν ο "άρχοντας της Γκαζπρομ" Αλεξέι Μίλερ, θα επισκεφθεί το Βουκουρέστι.

Όπως ανακοινώθηκε και από τις δύο πλευρές, η συνάντηση στην οποία πήραν μέρος και οι εκπρόσωποι των εταιριών φυσικού αερίου της Ρουμανίας, έγινε σε άριστο επίπεδο συνεννόησης και τέθηκαν οι προοπτικές της μελλοντικής συνεργασίας. Ήδη η ρουμανική πλευρά εξετάζει το κόστος συμμετοχής στο πρόγραμμα κατασκευής του South Stream και όλα δείχνουν ότι θα απαντήσει θετικά στη ρωσική πρόταση.
Ωστόσο το ενεργειακό παιγνίδι στα Βαλκάνια δεν έχει κλείσει, καθώς αναμένεται με ενδιαφέρον η αντίδραση της βουλγαρικής πλευράς, που πιθανότατα προσδοκούσε μεγαλύτερα οφέλη από την κατασκευή του South Stream, ενώ δεν είναι καθόλου σίγουρο πως η αποκοπή και της νότιας Ιταλίας από το σχέδιο, δεν θα προκαλέσει αντιδράσεις.

Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσωφ ανακοίνωσε την έξοδο της χώρας του από το σχέδιο, ταυτόχρονα με την πρόθεση να εξετάσει τη συμμετοχή στην αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα, γεγονός που φαίνεται να εξόργισε τη Μόσχα που εκτίμησε πως δεν πρόκειται παρα για παζάρι της Βουλγαρίας, προκειμένου να αποκομίσει μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη
Η έμμεση πίεση πάντως, για εγκατάλειψη του σχεδίου, ήρθε και από την Ουκρανία, που μετά την αλλαγή κυβέρνησης εμφανίζεται πρόθυμη να αναβαθμίσει το υπάρχον δίκτυο φυσικού αερίου που τη συνδέει με τη Ρωσία και την Ευρώπη και ζητά από τη Ρωσία να συμμετάσχει.
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Νικολάι Αζάροφ κάλεσε τη Μόσχα να εκγαταλείψει το δαπανηρό σχέδιο του South Stream και να στρέψει το ενδιαφέρον της στην υπάρχουσα υποδομή με προοπτική αναβάθμισής της.

Ο ρόλος του South Stream στην ενεργειακή ασφάλεια

"...η παροχή καθαρού, ασφαλούς και επαρκούς φυσικού αερίου, οι επενδύσεις σε υποδομές και μια μακρόπνοη δέσμευση για προσφορά αερίου σε ανταγωνιστικές τιμές αποτελούν τα κύρια συστατικά της επιτυχίας που μετατρέπουν τον South Stream σε ένα πολλά υποσχόμενο έργο, τόσο για την Gazprom όσο και για τους Έλληνες..."

Του Αlexander Medvedev*

Η ενεργειακή ασφάλεια παραμένει ένα ζήτημα πρωτεύουσας σημασίας και ενδιαφέροντος για την Ελλάδα και την Ε.Ε. Αντίστοιχα το αντιμετωπίζει και η Ρωσία. Για τις ευρωπαϊκές χώρες που εισάγουν φυσικό αέριο, όπως η Ελλάδα, η ενεργειακή ασφάλεια εξαρτάται από δύο παραμέτρους: αξιόπιστες προμήθειες και λογικές τιμές.
Για την Gazprom, η ασφάλεια των ενεργειακών αγορών βασίζεται στη δυνατότητα πρόβλεψης της ζήτησης και στη διασφάλιση των ανάλογων ανταλλαγμάτων για το αέριο που παρέχουμε. Συμπερασματικά, η Gazprom, η Ελλάδα και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται ακριβώς στην ίδια κατάσταση, αυτήν της αμοιβαίας και ωφέλιμης αλληλεξάρτησης.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ομόφωνα υποστηρίζουν ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να δουλέψουν σκληρά για τη διαφοροποίηση των διαδρομών φυσικού αερίου και την ενίσχυση της ασφάλειας των προμηθειών. Αυτό αποτελεί και τον πυρήνα της στρατηγικής της Gazprom.
Πώς θα περάσουμε όμως από τα λόγια στις πράξεις; Η κατασκευή και η χάραξη νέων αγωγών και διαδρομών είναι ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος μείωσης του ρίσκου μεταφοράς και της εξασφάλισης των προμηθειών. Ο South Stream, στην υλοποίηση του οποίου η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο, είναι ένα από τα πλέον κρίσιμα έργα προς αυτή την κατεύθυνση.
Η συνεργασία Ρωσίας - Ελλάδας αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα. Προμηθεύουμε την Ελλάδα με αέριο από το 1996, ενώ, μόνο το 2009, παραδώσαμε 2,06 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, στο πλαίσιο συμβολαίου που ισχύει μέχρι το 2016. Βασικός μας σκοπός ήταν και παραμένει η ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας, παρέχοντας μια σταθερή πηγή προμήθειας φυσικού αερίου.
Οικοδομώντας αυτήν την αμοιβαίας ωφέλειας συνεργασία, πιστεύουμε ότι ο South Stream προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για να εμβαθύνουμε τις ενεργειακές σχέσεις μας με την Ελλάδα, σε συνέχεια μιας σειράς από επίσημες συμφωνίες. Πρόκειται ουσιαστικά για τη διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας στις 29 Απριλίου 2008, που σήμανε την έναρξη της ελληνικής συμμετοχής στον South Stream, καθώς και για το Βασικό Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ του ΔΕΣΦΑ Α.Ε. (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε). και της ΟΑΟ Gazprom στις 15 Μαΐου 2009, που έθεσε την επιχειρησιακή βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη του έργου.
Ο South Stream θα αποτελέσει ένα ζωτικής σημασίας στοιχείο για την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης. Με δυναμικότητα άνω των 63 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, θα διασχίσει τη Μαύρη Θάλασσα, θα διαπεράσει τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Ελλάδα, τη Σερβία, την Κροατία και τη Σλοβενία, για να καταλήξει στην Ιταλία και την Αυστρία, με ορίζοντα λειτουργίας τα τέλη του 2015.
Η αναγκαιότητα της αύξησης της παροχής φυσικού αερίου είναι ξεκάθαρη. Παρά την πρόσφατη οικονομική κρίση που επηρέασε αρνητικά τη ζήτηση, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Gazprom αλλά και της πλειονότητας των διεθνών αναλυτών, η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα σημειώσει αύξηση. Η ζήτηση αναμένεται να επανέλθει στα προ της κρίσης επίπεδα μεταξύ 2011-2012. Σε βάθος χρόνου και σύμφωνα με ορισμένες έγκυρες εκτιμήσεις και μελέτες, η Ευρώπη το 2030 αναμένεται να χρειαστεί ετησίως επιπρόσθετες ποσότητες εισαγόμενου φυσικού αερίου της τάξεως των 230-240 δισ. κ.μ. Η αυξημένη ζήτηση θα οφείλεται στη συγκρατημένη αύξηση των αναγκών καθώς και στη ραγδαία μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής αερίου.
Οπως οι κυβερνήσεις της ευρύτερης περιοχής θεωρούν τα έργα υποδομής ως ένα από τα μέτρα αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, έτσι και ο South Stream θα αποτελέσει μια σημαντική επενδυτική πηγή για την Ελλάδα. Θα οδηγήσει σε νέες θέσεις εργασίας, έσοδα για τη χώρα και θα εξασφαλίσει εγγυημένα εισοδήματα στο μέλλον από τα τέλη μεταφοράς αερίου.
Παρέχοντας και μεταφέροντας φυσικό αέριο από την Ανατολή στη Δύση και ενδυναμώνοντας την ενεργειακή βιομηχανία, η Gazprom και οι Ελληνες συνεργάτες της θα αναδείξουν την Ελλάδα σε σημαντικό παίκτη της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Επιπλέον, η Gazprom θα τηρήσει τη δέσμευσή της, εφαρμόζοντας τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα και προμηθεύοντας την Ελλάδα με ένα από τα καθαρότερα ορυκτά καύσιμα, βοηθώντας τη να επιτύχει τους στόχους της για μείωση εκπομπών CO2.
Εν κατακλείδι, η παροχή καθαρού, ασφαλούς και επαρκούς φυσικού αερίου, οι επενδύσεις σε υποδομές και μια μακρόπνοη δέσμευση για προσφορά αερίου σε ανταγωνιστικές τιμές αποτελούν τα κύρια συστατικά της επιτυχίας που μετατρέπουν τον South Stream σε ένα πολλά υποσχόμενο έργο, τόσο για την Gazprom όσο και για τους Ελληνες συνεργάτες μας.

* Αντιπρόεδρος της OAO Gazprom και γενικός διευθυντής της OAO Gazprom Export