Πρωταπριλιά: Τα καλύτερα ψέματα

---

Τα ψέματα της 1ης Απριλίου, μας έχουν έρθει από την Ευρώπη αλλά υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκαν....
Στην Ελλάδα διαφοροποιήθηκε το έθιμο και πήρε την γνωστή ελληνική χροιά . Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια.
Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας.

ΕΘΙΜΑ....Καθαρά Δευτέρα - Κούλουμα 2013

---

Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της νηστείας του Πάσχα. Από τους λαογράφους θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της Αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα.
Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα «καθαρίζουν» ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν’ αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.

Τα αποκριάτικα τραγούδια μας...

ΠΩΣ ΤΟ ΤΡΙΒΟΥΝ ΤΟ ΠΙΠΕΡΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΠΟΥ ΧΟΡΕΥΤΕ ΣΤΙΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αποκριάτικα έθιμα σε όλη την Ελλάδα!

Πέρα από τις κλασικές ελληνικές πόλεις του Καρναβαλιού, την Πάτρα ή την Ξάνθη...
μια σειρά από άλλες πόλεις θα γιορτάσουν τις Απόκριες και τα Κούλουμα με τον δικό τους τρόπο.

Γαλαξίδι

Αλευρομουτζουρώματα

Αν βρεθείτε στο Γαλαξίδι το απόγευμα της Καθαράς Δευτέρας δεν αποκλείεται να πιστέψετε ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης δουλεύουν σε ανθρακωρυχεία ή σε αλευρόμυλο. Κι αυτό γιατί το απόγευμα έχουν προηγηθεί τα αλευρομουτζουρώματα. Ντόπιοι χωρίζονται σε ομάδες που πετούν η μία στην άλλη αλεύρι και χρωματιστή σκόνη. Καλά βαψίματα!

Θήβα

Ο Βλάχικος Γάμος

Εθιμο που έφεραν οι Βλάχοι που μετακόμισαν στην πόλη της Βοιωτίας από την περιοχή του Ασπροπόταμου στην Πίνδο. Ουσιαστικά πρόκειται για διακωμώδηση του γάμου με τον ρόλο της νύφης να παίζεται από άντρα. Κυριαρχούν παντού οι αισχρολογίες, οι υπερμεγέθεις φαλλοί, οι διάλογοι με βλάχικη προφορά μεταξύ των «συμπέθερων». «Το έθιμο γίνεται στην πόλη μας από το 1830. Κάποια στιγμή τον ρόλο της νύφης άρχισε να παίζει γυναίκα… Ομως εδώ και 4 χρόνια έχουμε επαναφέρει την πρωταρχική μορφή» λέει ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου βλάχικου γάμου Θήβας κ. Νεκτάριος Χατζηδούρος. Κορυφαία στιγμή του εθίμου ο κυκλικός «χορός του πεθαμένου».

Τύρναβος

Μπουρανί

Μετά τη βραδινή καρναβαλική παρέλαση της Κυριακής, τη Δευτέρα ακολουθεί το Μπουράνι. Ανδρες και γυναίκες συγκεντρώνονται κοντά στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, όπου παρασκευάζουν το «μπουρανί» – μια αλάδωτη σούπα με σπανάκι, τσουκνίδα, ραδίκι και ξίδι. Επειτα, το σερβίρουν και στο τέλος του φαγητού το γλέντι φουντώνει. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται αθώο για τα αποκριάτικα στάνταρντ. Ομως, χωρίς καλά καλά να το καταλάβετε, θα βρεθείτε περιτριγυρισμένοι από τεράστια φαλλικά σύμβολα και ανθρώπους που βωμολοχούν. Για το έθιμο, βεβαίως…

Καλόγερος

Θρακιώτικο έθιμο με έντονο θεατρικό στοιχείο. Μεταφέρθηκε και σε άλλες περιοχές (Δράμα, Πιερία) στις οποίες μετοίκησαν Θρακιώτες. Τα πρόσωπα είναι δύο καλόγεροι, η «Μπάμπω» με το εφταμηνίτικο παιδί της, δύο νύφες (τις υποδύονται νεαροί άντρες), δύο κατσίβελοι και δύο χωροφύλακες. Η δράση είναι καταιγιστική. Ο ένας Καλόγερος ξαφνικά θέλει να νυμφευθεί και βρίσκει τη νύφη. Ο άλλος Καλόγερος – κουμπάρος τον σκοτώνει και η νύφη θρηνεί. Κάποια στιγμή ο Καλόγερος ανασταίνεται. Ο δαίμων της φύσεως φονεύεται σε νεαρή ηλικία για να μη πεθάνει από γεράματα και ανασταίνεται. «Το τελευταίο μέρος είναι τελετουργικό εικονικό όργωμα μπροστά στην εκκλησία με καινούργιο αλέτρι και ζυγό καθώς και σπορά, που μας μεταφέρει ακόμη και σε προ διονυσιακές τελετές» επισημαίνει στο Βήμα η κυρία Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη, διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Καστοριά

Ο Χάσκαρης και οι Μπουμπούνες

Την Κυριακή της Αποκριάς η Καστοριά τυλίγεται στις… φλόγες, αφού γίνονται οι Μπουμπούνες. Εθιμο που από τη λατρεία της φωτιάς, στην οποία αναφέρεται, προδίδει την προχριστιανική καταγωγή του. Ενα ακόμη έθιμο, είναι ο «Χασκάρης». Κάποιος δένει στην άκρη ενός πλάστη ένα αυγό και το γυρίζει από στόμα σε στόμα. Οποιος καταφέρει να αρπάξει πρώτος το αυγό κερδίζει.

Ρέθυμνο

Το κλέψιμο της νύφης 

Την Παρασκευή γίνεται η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση, η μεγαλύτερη της Κρήτης. Την Καθαρά Δευτέρα σε δύο χωριά της περιοχής, το Μέρωμα και το Μελιδώνι αναβιώνουν μια σειρά από έθιμα όπως το κλέψιμο της νύφης και το μουτζούρωμα. Φυσικά το κρασί ρέει άφθονο.

Σκύρος

Ο Γέρος και η Κορέλα

Είναι η ώρα του Γέρου και της Κορέλας, των δύο μεγάλων πρωταγωνιστών των σκυριανών Αποκριών. Η μεταμφίεση του Γέρου περιλαμβάνει χοντρή μαύρη κάπα, άσπρη υφαντή βράκα και δεκάδες κουδούνια που μπορεί να φτάσουν και τα 50 κιλά. Η ντάμα του η «Κορέλα» είναι ντυμένη με παραδοσιακή σκυριανή στολή και χορεύει συνεχώς γύρω του. Σύμφωνα με την παράδοση το έθιμο προήλθε από κάποια θεομηνία η οποία σκότωσε όλα τα ζώα του νησιού. Ο τσοπάνης ζώστηκε τα κουδούνια των ζώων και κατέβηκε στο χωριό να ειδοποιήσει τους υπόλοιπους.

Κάρπαθος

Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων

Στην Κάρπαθο, ο εορτασμός της Αποκριάς εκλαμβάνει μορφή απόδοσης άτυπης δικαιοσύνης. Και τούτο διότι, λειτουργεί το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων! Ορισμένοι εκ των κατοίκων προβαίνουν σε άσχημες χειρονομίες. Αμέσως, συλλαμβάνονται από και οδηγούνται στο Δικαστήριο ενώπιον του Καδή. Εκεί, τους κατηγορίες απευθύνονται ξεκαρδιστικές κατηγορίες.

Τα μυστικά του καλού ποδαρικού!

Προληπτικοί ή μη, οι περισσότεροι από εμάς δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στο καλό ποδαρικό την πρώτη μέρα του νέου έτους! Ο πρώτος άνθρωπος που θα μπει στο σπίτι ή στο γραφείο μας μετά την αλλαγή του χρόνου, θεωρείται πως μεταδίδει την καλοτυχία ή την κακοτυχία του για μία ολόκληρη χρονιά!
Αρχικά το έθιμο του ποδαρικού ήταν διαφορετικό από εκείνο του σπασίματος του ροδιού. Το μεν πρώτο, γινόταν με το πάτημα ενός σίδερου από εκείνον που έκανε το ποδαρικό, ενώ το δεύτερο ήθελε ολόκληρη την οικογένεια να παρακολουθεί τη λειτουργία του Αγίου Βασιλείου στην εκκλησία και ο άντρας του σπιτιού να έχει μαζί του το ρόδι για να το "λειτουργήσει" πριν το σπάσει στην είσοδο του σπιτιού!.....