O «Καλλικράτης» αλλάζει και τον εκλογικό νόμο


Μετά τη δημοσιοποίηση από τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών κ. Γιάννη Ραγκούση του χάρτη για τον «Καλλικράτη» αναμένεται να «κλειδώσει» και ο νέος εκλογικός νόμος για τις βουλευτικές εκλογές. Η κυβέρνηση μάλιστα είναι αποφασισμένη να τον προωθήσει άμεσα, παρά τις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και τις έντονες διαφωνίες βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος οι οποίοι διαβλέπουν ότι αποδυναμώνεται σημαντικά ο ρόλος τους. Ο κ. Ραγκούσης, στις επαφές που είχε καθ΄ όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας με τους βουλευτές του ΠαΣοΚ σχετικά με τον «Καλλικράτη», άφησε να εννοηθεί ότι οι αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συνδυαστούν με εκείνες στο σύστημα ανάδειξης των βουλευτών.Ο νέος εκλογικός νόμος θα είναι παραλλαγή του γερμανικού μοντέλου. Θα προβλέπει την εκλογή 120 βουλευτών με λίστα στις 13 περιφέρειες του «Καλλικράτη» και ακόμη 180 σε ισάριθμες μονοεδρικές περιφέρειες που θα συσταθούν στους 52 νομούς της χώρας. Οπως αναφέρουν πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του«Το Βήμα», με τον εκλογικό νόμο σχετίζονται τόσο η απόφαση της κυβέρνησης να προωθήσει ένα «ήπιο σενάριο» συνενώσεων στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως είναι η Αττική και η Θεσσαλονίκη, όσο και η καθιέρωση εκλογικών περιφερειών και για την ανάδειξη των μελών των δημοτικών συμβουλίων των νέων υπό σύσταση δήμων. Το σενάριο αυτό προκρίθηκε μετά τις έντονες διαφωνίες σχεδόν όλων των αυτοδιοικητικών στελεχών του ΠαΣοΚ (ήθελαν να διατηρηθεί το ισχύον σύστημα εκλογής των οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης) αλλά και προκειμένου να κατευναστούν τυχόν αντιδράσεις και από βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος.

Οι 9 «δύσκολες» περιοχές
Διαπιστώθηκε μάλιστα ότι τυχόν διατήρηση του υφιστάμενου συστήματος ανάδειξης των μελών των Δημοτικών Συμβουλίων (να εκλέγονται δηλαδή από το σύνολο των κατοίκων του δήμου) θα αποδυνάμωνε πλήρως τους- ήδη αποδυναμωμένους με το νέο εκλογικό σύστημα- «βαρόνους» των κομμάτων, οι οποίοι εκλέγονται συνήθως στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες της χώρας. «Σε αυτή την περίπτωση», επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, «στην Α΄ Αθήνας ένας βουλευτής θα εξελέγετο με το 1/9 των ψήφων με τους οποίους θα εξελέγετο ο δημοτικός σύμβουλος»! Αντιθέτως, με το νέο εκλογικό σύστημα για τους δήμους που επέλεξε τελικώς η κυβέρνηση, επέρχεται κάποιου είδους ισορροπία. Ετσι, για παράδειγμα, στις 9 υπό διαμόρφωση μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες στον Δήμο Αθηναίων, που στην πράξη θα «ταυτίζονται» με τα υφιστάμενα εκλογικά διαμερίσματα, θα εκλέγονται και οι 9 βουλευτές της Α΄ Αθηνών. Οι βουλευτές, μ΄ άλλα λόγια, θα έχουν, τουλάχιστον, την ίδια εκλογική βάση με τους δημοτικούς συμβούλους.

Η Αθήνα δεν είναι βεβαίως η μοναδική περίπτωση. Αν ο κ. Ραγκούσης δεν υιοθετούσε το νέο σύστημα ανάδειξης των αιρετών, σε 9 περιοχές της χώρας (Α΄ και Β΄ Αθηνών, Α΄ Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Λάρισα, Πάτρα, Καλλιθέα, Ηράκλειο Κρήτης) υπήρχε κίνδυνος η εκλογική βάση ανάδειξης των βουλευτών να είναι πολύ μικρότερη όχι μόνο από την εκλογική βάση ανάδειξης των δημάρχων αλλά και από εκείνη της ανάδειξης των δημοτικών συμβούλων. Πώς θα γίνουν οι μονοεδρικές
Το γεγονός αυτό θα ανέτρεπε πλήρως τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τον νέο εκλογικό χάρτη της χώρας. Και αυτό γιατί το κριτήριο που ελήφθη υπόψη από την επιτροπή που επεξεργάστηκε το νέο σύστημα ανάδειξης των βουλευτών είναι ότι καθεμία από τις 180 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που θα συσταθούν θα αντιστοιχεί σε 50.000- 60.000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και οι δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου Περιστερίου, για παράδειγμα, στην περίπτωση που εκλέγονταν από το σύνολο των κατοίκων του δήμου, θα είχαν ισχυρότερη νομιμοποίηση από τους βουλευτές της Β΄ Αθηνών.

Η υπέρβαση αυτού ακριβώς του σκοπέλου ανοίγει τον δρόμο για την προώθηση προς ψήφιση στη Βουλή του νέου εκλογικού νόμου για την ανάδειξη των βουλευτών. Σύμφωνα με τις μελέτες των επιτροπών που έχει συστήσει σχετικώς ο κ. Ραγκούσης, στη Β΄ Αθηνών θα δημιουργηθούν 24 μονοεδρικές περιφέρειες (στη θέση των 42 εδρών που είναι σήμερα) οι οποίες θα «καλύπτουν» τους 35 δήμους του «Καλλικράτη». Στον Πειραιά (Α΄ και Β΄ Πειραιώς) θα συσταθούν 9 μονοεδρικές περιφέρειες που θα αντιστοιχούν στους 11 δήμους του «Καλλικράτη»- μαζί με τα νησιά. Στην Αττική θα συσταθούν 7 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που θα εκτείνονται στα γεωγραφικά όρια των 20 «καλλικράτειων δήμων». Στη Θεσσαλονίκη (Α΄ και Β΄) οι 14 μονοεδρικές περιφέρειες θα αντιστοιχούν στους 17 νέους δήμους.

Με βάση τη νέα αρχιτεκτονική για το κράτος ο αριθμός των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών που θα δημιουργηθούν σε κάθε νομό της χώρας, θα υπολείπονται από τον αριθμό των δήμων του «Καλλικράτη». Ο αριθμός των δήμων μάλιστα θα είναι σχεδόν διπλάσιος στις περισσότερες περιπτώσεις από τον αριθμό των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών. Τόσο οι δήμοι όμως όσο και οι μονοεδρικές θα περιορίζονται στα γεωγραφικά όρια των νομών της χώρας.

ΤΑΥΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ

Δήμοι και εκλογικές περιφέρειες θα ταυτίζονται μόνο στην Καβάλα (αν τελικά μείνουν 3 δήμοι), στην Ημαθία, στο Ρέθυμνο και στα νησιά Λευκάδα, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθος, Χίος και Σάμος, μετά και την απόφαση της κυβέρνησης το κάθε νησί, εκτός από την Κρήτη και την Εύβοια, να αποτελέσει ξεχωριστό δήμο. Ο αριθμός των μονοεδρικών, κατά τ΄ άλλα, που θα συσταθούν σε κάθε νομό θα είναι από 1 ως και 5 (Αχαΐα). Ετσι, για παράδειγμα, στη Μεσσηνία θα συσταθούν 6 δήμοι και 3 εκλογικές περιφέρειες, στη Λακωνία 5 δήμοι και 2 εκλογικές περιφέρειες, στην Αιτωλοακαρνανία 7 δήμοι και 4 εκλογικές περιφέρειες, στην Εύβοια 7 δήμοι και 4 εκλογικές περιφέρειες, στη Μαγνησία 8 δήμοι και 3 εκλογικές περιφέρειες, στη Χαλκιδική 5 δήμοι και 2 εκλογικές περιφέρειες κ.λπ. κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, οι μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην υπόλοιπη χώρα, θα ταυτίζονται με διαμερίσματα των δήμων.




ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

vima